تعمیر و ساخت کلکتور موتورخانه

تعمیر و ساخت کلکتور موتورخانه (Mechanical Installation Header Repair and Manufacture)  از جمله مواردی است که به صورت دوره‌ای در موتورخانه تعویض می‌شود. معمولا کلکتور‌های موتورخانه با توجه به ضخامت و جنس کلکتور بین ۱۰ تا ۲۵ سال عمر می‌کند. ولی کلکتور موتورخانه به دلیل بیشتری فشارهای دمایی و قسمت‌های جوشکاری شده بیشتر از قسمت‌های دیگر دستخوش تغییرات نا مطلوب می‌شود. در این مقاله سعی کرده‌ایم در مورد تعمیر و ساخت کلکتور موتورخانه صحبت کرده باشیم.

تعمیر و ساخت کلکتور موتورخانه

تعمیر و ساخت کلکتور موتورخانه، جزو مهمترین و پرکاربردترین مسائلی هست که در موتورخانه گرمایشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بسیاری از موارد، به خاطر اینکه کلکتور دیگ نزدیک به دیگ و در مرکز تنش‌های حرارتی است، کلکتور دیگ دچار پوسیدگی می‌شود. همچنین دلیل دیگر پوسیدگی بیشتر این قسمت این است که در کلکتور دیگ آب از منبع انبساط مستقیم وارد کلکتور می‌شود و آب تازه بیشترین اثر خوردگی (Corrosion) را می‌تواند روی این قسمت داشته باشد. این نوع کلکتور، معمولا از لوله‌های فولادی از نوع بدون درز رده 40 استفاده می‌شود. البته کلکتورهای مختلف می‌توانند از جنس‌های مختلفی مانند استیل زنگ نزن هم استفاده شود.

کلکتور (Header Pipe) موتورخانه، اسم هایی دیگری شبیه به منیفولد (Manifold) هم دارد. به صورت لاتین Collect به معنای جمع کردن و یا manifold نوشته می‌شود. این وسیله به دلایل مختلفی دچار پوسیدگی می‌شود و عمر آن با توجه به نوع لوله، ضخامت لوله، جنس لوله و جوشکاری لوله متفاوت است. در ادامه این مطلب، به انواع مواردی که در سیستم کلکتور باعث خرابی و پوسیدگی می‌شود اشاره خواهیم کرد.

علل مختلف پوسیدگی برای تعمیر و ساخت کلکتور موتورخانه

لوله کشی موتورخانه‌های گرمایشی با استفاده از روش جوشکاری یا دنده‌ای، با لوله‌های مختلف انجام می‌شود. معمولا، موتورخانه‌ها باید با استفاده از لوله فولادی بدون درز (Seamless) با ضخامت حداقل رده 40 جوشکاری شوند. روش‌های جوشکاری برای موتورخانه گرمایشی، موتورخانه سرمایشی و سیستم بخار متفاوت است.

نحوه مونتاژ این نوع تجهیزات می‌تواند به صورت butt weld یا socket weld باشد که این موارد باید در مطلب دیگری به صورت جداگانه توضیح داده شوند. معمول‌ترین روش جوشکاری موتورخانه روش جوشکاری با الکترود پوشش‌دار (SMAW) با روش مونتاژ butt weld است که در بسیاری از موارد مانند لوله کشی گاز فشار بالا نیز کاربرد دارند. شایع‌ترین علل مربوط به پوسیدگی موتورخانه عبارتند از:

• نشتی از لوله‌ها یا شیر
• تمام شدن عمر لوله

تعمیر و ساخت کلکتور موتورخانه، با استفاده از روش Fillet weld ساخته و آماده می‌شود. در این روش، استفاده از اتصالات دنده ای یا فلنجی برای اتصال انواع شیرآلات بسیار مهم است. معمولا پوسیدگی کلکتور موتورخانه به یکی از علل ذیل اتفاق می‌افتد:

• نشتی آب از یکی از درزهای دنده‌ها و یا یکی از درزهای فلنج‌ها (پوسیدگی خارجی)
• تحت فشار قرار گرفتن کلکتور به خاطر مونتاژ نامناسب
• عمر مفید لوله‌ها، یکی از دلایل است.
• نشتی از جوشکاری‌های قبلی

در ادامه به نحوه ساختن یک کلکتور موتورخانه می‌پردازیم.

سایز انشعاب خروجی برای تعمیر و ساخت کلکتور موتورخانه باید چقدر باشد؟

سایز خروجی در کلکتور بسیار مهم است. طبق استاندارد ملی ساختان و نشریه ۱۲۶ مقررات ملی ساختمان، در صورتی می‌توانیم از یک لوله انشعاب بگیریم که قطر لوله از نصف قطر لوله یا هدر اصلی کمتر باشد. مثلا برای شاخه اصلی یک کلکتور که ۵ اینچ باشد ما نهایتا می‌توانیم لوله ۲ اینچ را خروجی بگیریم. دلیل این امر این است که اغتشاش در قسمت خروجی از کلکتور بیشتر از حد استاندارد است. همچنین این امر موجب می‌شود که در قسمت خروجی جوش بهتری داشته باشیم.

نحوه تعمیر و ساخت کلکتور موتورخانه

ساخت کلکتور موتورخانه، یکی از حساس‌ترین قسمت‌های کار موتورخانه است که باید با مونتاژ مناسب و جوشکاری بسیار خوب صورت گیرد. سوراخ کاری، مونتاژ، جوشکاری و تست و راه اندازی مراحل کلی ساخت یک کلکتور با کیفیت مناسب است. همچنین توانایی جوشکار در جوشکاری در محل‌های سخت و طاقت فرسا به کیفیت نهایی کار کلکتور موتورخانه بسیار موثر است. در ادامه به مراحل مختلف ساخت یک کلکتور موتورخانه می‌پردازیم.

مرحله اول: برش لوله کلکتور

ابتدا با توجه به اندازه کلکتور، لوله رفت و لوله برگشت آب گرم شوفاژ را برش می‌دهیم. این دو تکه لوله معمولا اندازه هم هستند. سپس کپ‌های تخت را به انتهای دو لوله جوشکاری می‌کنیم. برای برش لوله می‌توانیم از هر دستگاهی مانند پروفیل بر، اره بزرگ یا اره نواری استفاده کرد. معمولا ما در پروژه‌ها برای برش این قسمت از اره پروفیل بر (یا اره آتشی) استفاده می‌کنیم.

مرحله دوم : مونتاژ دو تکه لوله بر روی همدیگر

سپس از قسمت دو کپ تخت، باید دو لوله را مونتاژ کرد. دو عدد کپ تخت را بر روی یک قسمت از لوله جوشکاری می‌کنیم. بعد از جوشکاری این محل، باید دو انتهای این لوله‌ها را از ناحیه کپ‌های تخت به همدیگر جوشکاری کنیم. پس از این مرحله باید سوراخکاری محل لوله‌ها را انجام داد. معمولا کپ تخت برای جداسازی سیکل رفت و برگشت انجام می‌شود. در برخی موارد دیگر هم می‌توان دو کلکتور را کاملا مستقل از همدیگر ساخت.

جوشکاری کپ و لوله‌ها

در این مرحله اتصالات دیگر جوشکاری می‌شوند. در مرحله نهایی باید تست شود. معمولا اتصالات از نوع مانیسمان است. باید دقت کرد که بسیاری از جوشکاری‌های مربوط به کلکتور باید در محل انجام دهیم.

نکات مهم در هنگامی که کلکتور را می‌سازیم:

• ساخت کلکتور موتورخانه، فقط مربوط به جوشکاری و مونتاژکاری نیست. در این حین باید مهارت‌های دیگر شامل لوله کشی و نصب انواع پمپ را آموخت.
• برای ساخت کلکتور، حتی الامکان از انواع لوله‌های مانیسمان یا بدون درز استفاده کنید. این مهم، طول عمر مربوط به موتورخانه را افزایش می‌دهد.

برای خرید انواع تجهیزات موتورخانه به لینک مربوط به سایت تجهیزستان مراجعه کنید!

برای دیدن همه محصولات ما به صفحه فروشگاه مراجعه کنید!